Η «θολή» πολιτική της ΕΕ στη Λιβύη: Ποιοί και γιατί «κοιτούν» προς Χαφτάρ

By | 2 Ιουνίου, 2020


Ανάλυση των Financial Times για την ευρωπαϊκή πολιτική σχετικά με τον λιβυκό εμφύλιο. Γιατί η Γαλλία από τη μια και η Ελλάδα με την Κύπρο από την άλλη τείνουν προς το στρατάρχη Χαφτάρ αν και για διαφορετικούς λόγους. Πώς η θαλάσσια αποστολή Irini αντί να επιτηρεί το εμπάργκο θα μπορούσε να βλάψει την κυβέρνηση της Τρίπολης και να αναζωπυρώσει αντιθέσεις στο εσωτερικό της ΕΕ για το προσφυγικό.

Αναλυτικά το άρθρο των FT:

«Οι ηγέτες της ΕΕ δρομολογούν μια πολλά υποσχόμενη εντυπωσιακή κοινή οικονομική και νομισματική απάντηση στην πανδημία του κορωνοϊού. Δυστυχώς η ΕΕ αποδεικνύεται πως δεν είναι τόσο καλή στην εφαρμογή μιας συνεκτικής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, ιδιαίτερα σχετικά με συγκρούσεις στα ανατολικά και νότια σύνορά της. Ένα συγκεκριμένο ανησυχητικό παράδειγμα είναι ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη, όπου οι καλές προσπάθειες της ΕΕ στην προώθηση της σταθερότητας, πάσχουν από σύγχυση τους στόχους τους ενώ υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγήσουν σε επιδείνωση της κατάστασης.

Η Λιβύη βυθίστηκε σε κρίση το 2011 όταν ο Μουαμάρ Καντάφι, δικτάτορας από το 1969, ανατράπηκε από λαϊκή εξέγερση στην οποία το ΝΑΤΟ, μαζί με τη Βρετανία και τη Γαλλία, ηγήθηκαν, παρέχοντας αεροπορική στήριξη. Από το 2014, την εξουσία διεκδικούν η αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας με έδρα την Τρίπολη, και οι δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ που ελέγχει την ανατολική Λιβύη. Όπως και στη Συρία οι στρατιωτικές παρεμβάσεις ξένων δυνάμεων, ιδίως της Ρωσίας και της Τουρκίας, και η απεμπλοκή των ΗΠΑ, αποκαλύπτουν τα όρια της επιρροής της ΕΕ σε μια σύγκρουση που μαίνεται μπροστά στη πύλη της Ευρώπης.

Η πιο πρόσφατη πρωτοβουλία της ΕΕ, ξεκίνησε στις 31 Μαρτίου και ονομάζεται επιχείρηση Irini, από την ελληνική λέξη ειρήνη. Φαινομενικά, σκοπός της είναι να επιβάλει το εμπάργκο όπλων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ -που στην πράξη αγνοείται παγκοσμίως, στους Λίβυους μαχητές και τους προμηθευτές τους. Ωστόσο η πρωτοβουλία είναι κακοσχεδιασμένη και δεν μπορεί να περιορίσει τις ενδο-ευρωπαϊκές διαφωνίες σχετικά με τις προτεραιότητες που πρέπει να έχει η ΕΕ στη Μεσόγειο και την βόρειο Αφρική.

Η επιχείρηση Irini είναι μια θαλάσσια αποστολή που είτε σκόπιμα είτε όχι, υπάρχει ο κίνδυνος να πλήξει τη μια πλευρά της σύγκρουσης: την κυβέρνηση της Τρίπολης, που λαμβάνει οπλισμό από τη θάλασσα, κυρίως από την Τουρκία. Από την άλλη, οι δυνάμεις του Στρατάρχη Χαφτάρ προμηθεύονται από στεριά και αέρα κατά μήκος των συνόρων Λιβύης – Αιγύπτου. Έτσι η ευρωπαϊκή επιχείρηση μπορεί να καταλήξει σε βοήθεια προς τον στρατάρχη, που στηρίζεται από τη Ρωσία, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και όχι την κυβέρνηση που στηρίζει ο ΟΗΕ και επίσημα υποστηρίζει η ΕΕ.

Δεν είναι ωστόσο μυστικό ότι η Γαλλία, η ηγέτιδα στρατιωτική δύναμη της ΕΕ, είναι πιο φιλικά διακείμενη σε σχέση με τους εταίρους της προς τον στρατάρχη Χαφτάρ. Το Παρίσι τον θεωρεί ως δυνητικό σύμμαχο στην μάχη του για την εκδίωξη των ισλαμιστών εξτρεμιστών από την περιοχή του Σαχέλ (δυτική Αφρική). Η Κύπρος και η Ελλάδα επίσης τείνουν προς τον στρατάρχη εξαιτίας της αμφιλεγόμενης οριοθέτησης θαλασσίων συνόρων μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης, που θα μπορούσε να ενισχύσει την τουρκική επιρροή στην ανατολική Μεσόγειο.

Με την επιχείρηση Irini υπάρχει επίσης ο κίνδυνος αναζωπύρωσης διαφωνιών μεταξύ κρατών της ΕΕ σχετικά με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες που διέρχονται από τη βόρειο Αφρική. Οι αφίξεις αυτές έχουν σταδιακά μειωθεί από το καλοκαίρι του 2017. Ωστόσο ορισμένες κυβερνήσεις, με πρωτεργάτες την Αυστρία και την Ουγγαρία, διαμαρτύρονται ότι παράνομοι μετανάστες θα επιχειρήσουν να πέσουν με τα σκάφη λαθρεμπόρων για να διασωθούν και να μεταφερθούν σε ευρωπαϊκές ακτές. Αντίστοιχη κριτική έχει ασκηθεί και σε παλαιότερες ναυτικές αποστολές της ΕΕ, ωστόσο συχνά χρησιμοποιείται για να συγκαλύψει την απροθυμία συγκεκριμένων κυβερνήσεων να δεχθούν περισσότερη κατανομή των βαρών στο μεταναστευτικό και το προσφυγικό. Ωστόσο οι ηγέτες της ΕΕ, θα αναθεωρούν κάθε τέσσερις μήνες την επιχείρηση Irini προκειμένου να διασφαλιστεί ότι παραμένει προσηλωμένη στο στόχο της.

Οι υποβόσκουσες εντάσεις σχετικά με το μεταναστευτικό και οι αντιφάσεις που υπάρχουν στην πολιτική για το εμπάργκο όπλων στη Λιβυη, αποδεικνύουν πόσο πολύ απέχει η ΕΕ από την εκπλήρωση των προσδοκιών της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για να γίνει ένας «γεωπολιτικός» παίκτης. Τα κύρια προβλήματα είναι οι έντονες διαφορές αντίληψης μεταξύ των 27 εθνικών κυβερνήσεων, η έλλειψη ισχύος στην ΕΕ και η ελάχιστα ορατή παράδοση στη στρατηγική. Κανείς δεν υποκρίνεται ότι θα είναι εύκολο να διευθετηθεί ο Λιβυκός εμφύλιος πόλεμος. Αλλά η αντίθεση που υπάρχει μεταξύ της τολμηρής αντιμετώπισης της πανδημίας από την ΕΕ και την  θολή της εξωτερική πολιτική, δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρη».

Πηγή: skai.gr



Source link

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *